Τρίτη 29 Απριλίου 2008

ΟΜΗΡΙΣΤΙ


Ανήμερα της Λαμπρής ψάλλεται ο Εσπερινός της Αγάπης. Στη διάρκειά του αναγινώσκεται το Ευαγγέλιο της εμφάνισης του αναστημένου Χριστού στους Μαθητές του, κατά την οποία τους παρέδωσε το καινούριο δεδομένο στη σχέση Δημιουργού και Πλάσματος: την Ειρήνη. Αυτό το Ευαγγέλιο, για να τονιστεί η παγκοσμιότητα της σημασίας του, αναγινώσκεται όχι μόνο στην τοπική γλώσσα, αλλά και σε όσες άλλες είναι δυνατό. Ο Νικόδημος Αγιορείτης μεταγλώττισε το κείμενο στην αρχαιότατη ελληνική του Ομήρου, και μάλιστα σε αριστοτεχνικούς εξάμετρους στίχους (όπως η Ιλιάδα και η Οδύσσεια) που τέμνονται ο καθένας σε δύο ημιστίχια ολοκληρωμένου νοήματος. Το Ευαγγέλιο αυτό απαγγέλλεται με τον τρόπο των ραψωδών, δηλαδή με σεβασμό στο δακτυλικό μέτρο ( ... ) και τις τομές ( ). Προηγούνται τα προκαταρκτικά της ανάγνωσης του Ευαγγελίου και έπεται σε τρεις παραγράφους το κείμενο. Δική μου είναι η μέτρηση και η τόμηση του κειμένου. Η εικόνα που δημοσιεύω ιστορεί την "Ψηλάφηση του Θωμά", δηλαδή την ευκαιρία που του δόθηκε, λίγο μετά την άρνησή του να πιστέψει στα λόγια των αυτοπτών συμμαθητών του, να κατανεύσει, να ταυτιστεί με την εμπιστοσύνη που έδειξαν εκείνοι.
.
.
Ὄφρακε νωιτέροισιν ἐν οὔασι πάγχυ βάλωμεν
θέσφατον, ἱμερόεσσαν, γνὴν Εὐάγγελον ὄππα
μειλίξωμεν Ἄνακτα Θεὸν μέγαν, οὐρανίωνα.
Ἰθυγενεῖς. Σοφίη. Εὐαγγελίοιο κλύωμεν.

Εἰρήνη χαρίεσσ’ ἐπ’ ἀπείρονα δῆμον ἐσεῖται.

Ἐκ δ’ ἄρ’ Ἰωάννοιο τόδ’ ἔστι βροντογόνοιο.

Ἄλλ’ ἄγετ’ ἀτρεμέσι χρησμοὺς λεύσωμεν ὀπωπαῖς.


Εὖτε δὴ ἠέλιος φαέθων ἐπὶ ἕσπερον ἦλθε
καὶ σκιόωντο ἀγυιαὶ πὶ χθονὶ πουλυβοτείρῃ,
ἥματι ἐν πρώτῳ, ὅτε τύμβου ἆλτο Σαωτήρ,
κλῃισταὶ δὲ ἔσαν θυρίδες πυκινῶς ἀραρεῖαι,
βλῆντο δὲ πάντες ὀχῆες υσταθέος μεγάροιο,
ἔνθα Μαθηταὶ ὁμοῦ τε ολλέες ἠγερέθοντο
μυρόμενοι θανάτῳ ἐπ’ ἀεικέι Χριστοῦ Ἄνακτος
καὶ χόλον ἀφραίνοντα ουδαίων τρομέοντες,
ἤλυθε δὴ τότε Χριστὸς ναξ θεοειδέι μορφῇ,
ἔστη δ’ ἐν μεσάτῳ ἀναφανδὸν καὶ φάτο μῦθον·
Εἰρήνη ὑμῖν φίλη, ἡσυχίη τ’ ἐρατεινή.
Ὡς εἰπὼν ἐπέδειξεν ὴν πλευρὴν ἠδὲ χεῖρας.
Γήθησαν δὲ Μαθηταὶ πεὶ ἴδον Εὐρυμέδοντα.

Τοὺς δ’ αὖτις προσέειπεν ησοῦς οὐρανοφοίτης·
Εἰρήνη ὑμῖν φίλη, ἡσυχίη τ’ ἐρατεινή.
Ὡς ἐμὲ πέμψε Πατὴρ ὅς ὑπέρτατα δώματα ναίει,
ῳδ’ ἐγὼ ὑμέας ἐς χθόνα πέμπω εὐρυόδειαν.
Ὡς ἄρα φωνήσας Μύσταις ἔμπνευσ’ ἀγορεύων·
Πνεῦμα δέχνυσθ’ Ἅγιον, φαεσίμβροτον, ὑψιθόωκον·
Ὧν μὲν ἀτασθαλίας θνητῶν ἀφέητ’ ἐπὶ γαῖαν,
τοῖσι νύπου ἀφίενται ἐς οὐρανὸν ἀστερόεντα·
ὧν δ’ ἄρ’ ἐπεσβολίας ππερφιάλων κρατέητε,
τοῖσιν ἁλυκτοπέδῃς κεῖναι σθεναρῇς κρατέονται.


Θωμᾶς δ’ ῳ ἐπίκλησις πασι Δίδυμος ἀκούειν
οὐχ ἅμα τοῖς ἄλλοις Μύσταις πρὶν ὁμώροφος ἔσκε
Ἰησοῦς ὅτ’ ἔβη εἴσω μελάθροιο ἑταίρων.
Ἴαχον οὖν ἄλλοι τούτῳ ἐρίηρες ἑταῖροι·
Εἴδομεν ὀφθαλμοῖσιν ησοῦν παγκρατέοντα.
Τοὺς δ’ ἀπαμειβόμενος Θωμᾶς προσέφησεν ἀτειρής·
Ἴχνια ἤν μὴ ἴδω μετὰ χείρεσιν ἡλατορήτῃς,
δάκτυλον ἐμβάλλω τε κείνου ἔνδοθι χειρός,
χεῖρα τ’ ἐμὴν εἴσω πλευρῆς οἷ ρεῖα βαλοίμην,
οὔποτε ὑμετέροισι λόγοις κεφαλῇ κατανεύσω.

1 σχόλιο:

kosky είπε...

Η δημοσιευόμενη εικόνα της "Ψηλάφησης" είναι ...παραπλανητική.
Ο Θωμάς δε χρειάστηκε να ψηλαφήσει την πλευρά. Μόλις βρέθηκε αντιμέτωπος με τον αναστημένο Χριστό εκδήλωσε τη βεβαιότητά του, βασισμένος στην εμφάνιση και τα λόγια που του απηύθυνε. (Ευαγγέλιο όπως το κατέγραψε ο Ιωάννης, κ,26-29)